Depremde Hayat Kurtaran Duvar Sistemi Lirefa Türkiye’de

Alman Lirefa DDS (Deprem Duvar Sistemi) ilk kez Türkiye’de piyasaya sunuluyor. 1999’dan beri doğal afetlerin etkilerini azaltan, güvenliği azami seviyelere yükselten ürünler üzerinde çalışan Lirefa; 2005 yılında depreme dayanıklı duvar kaplama sistemi ve uygulama patentini Patent Community Treaty ülkelerinde tescil ve ilan etti. Lirefa, Almanya’da Karlsruhe Üniversitesi’nde, tehlike anında duvarın dağılmasını önleyici ve yıkılmasını geciktirici sonuçlar veren testlerden geçip onaylandı. Ayrıca Türkiye’de Lirefa’nın tek distribütörü ve temsilcisi olan Global MT firması, aynı testleri JICA (Japan International Cooperation Agency) desteği ile kurulan Türkiye’nin en büyük yapı ve deprem laboratuarlarından biri olan, İTÜ Yapı ve Deprem Mühendisliği Laboratuarı’nda düzlem içi ve düzlem dışı yükler etkisindeki davranışını belirlemeye yönelik testleri yeniden yaptırdı. Bu testlerin sonucunda İTÜ Yapı ve Deprem Laboratuarı deprem anında insanların can ve mal güvenliğini koruyabilecek ciddi bir çözüme tanık oldu.

Depremde duvarların yıkılmasını geciktirici çözüm
Testlerde Lirefa’lı numunenin referans numuneye göre %10 -15 daha fazla yük taşıma kapasitesi olduğu gözlendi ve bu bilgiyle yetinilmeyip bu kez de düzlem dışı yüklerle incelenen ikinci testlerde referans numune 3,5 ton yük taşırken, Lirefa ile kaplanmış numunenin 8 ton yük taşıdığı; referans numune sadece 40 mm yer değiştirebilirken Lirefa ile kaplanmış numunenin 206 mm yer değiştirme yapabildiği gözlendi. Böylece %130 güç artışı ve %400 yer değiştirme yapabilme yeteneği artışı olduğu tespit edildi. İTÜ Yapı ve Deprem Laboratuarı büyük bir ilgiyle incelediği testler sonrası ürünü, deprem süresince malzemenin düzlemin dışına devrilerek, etraftaki eşyalara ve insanlara zarar vermesini önlemek anlamında iyi bir koruyucu sistem olarak tanımladı ve Lirefa DDS’nin bir patlama anında dahi zararı önleyebileceği yönünde görüş bildirdi.

Beş yıl önce Almanya’da Ulrich Nürnberger tarafından bulunan Lirefa DDS’de kullanılan cam elyafından üretilmiş özel doku, başlarda köprü, otoyol viyadükleri güçlendirilmesi gibi amaçlarda kullanıldı. Ardından bu doku daha da geliştirilerek günlük hayatımıza girdi. 2005-2007 yılları arasında özellikleri zenginleştirilen sistem; Alman Karlsruhe Üniversitesi’nde tehlike anında duvarın dağılmasını önleyici ve yıkılmasını geciktirici sonuçlar veren testlerden geçti. Türkiye’den de deprem uzmanları bu testleri yerinde takip etti.

Lirefa DDS’nin avantajları neler?
Deprem sırasında en büyük can ve mal kayıplarının sebebi yıkılan duvarların parçaları. Bu parçalar sıklıkla insanlar için kaçış yollarını tıkıyor ve kurtarılmayı imkansız hale getiriyor.

Son yıllarda, depremin zararlarını en aza indirmek için binaların yeni bir anlayışla tasarlanması gayretleri var. Ayrıca tamamlanmış binaların çeşitli yöntemlerle güçlendirilmesi de tercih edilen bir diğer yol.

Deprem coğrafyasında yer alan ve acı deneyimler geçirmiş Türkiye’de yaşayan insanların deprem anında zaman kazandıracak bir çözüme ihtiyaçları var. Lirefa DDS, bu ihtiyacı karşılayabilecek bir uzmanlığın ve insan hayatına saygının somut ürünü olarak kullanıma sunuldu.

Lirefa DDS sistemi patent tarifnamesinde iki ürün ve bir uygulama bulunuyor:
Tutkal: Almanya’da Lirefa mühendislerinin çalışmaları sonucu geliştirilen tutkal, depreme dayanıklılık özelliği, kimyasal içeriği ve esneklik kabiliyeti ile kendisini gösteriyor. Çevre dostu tutkal, temiz ve kokusuz özelliği ile dikkat çekiyor.

Kumaş doku: Cam lif içeren dokuma kumaş yine yüksek dayanım özelliği ile esneklik niteliğini bir arada gösteren bir ürün. Japon-Alman teknolojisi ile geliştirilen bu ürün, özellikle insanların kullanımı için geliştirildi. Lirefa ürünü olan bu kumaşın lif hammaddeleri çevre dostu ve temiz, alev almayan, zehirlenme riski bulunmayan bir ürün.

Uygulama: Sistemin diğer özelliği duvar kağıdı kadar kolay ve hızlı uygulanabilmesi. Temiz, kokusuz, hızlı kuruyan özelliği sayesinde birkaç saatliğine boşaltılan odalara uygulanabiliyor.

Lirefa yetkili mühendisleri, uygulamaları test ettikten sonra uygunluk belgesi vererek, müşteriye yapılan işin tamamının Lirefa DDS standartlarına uygun olarak yapıldığına dair garanti belgesi tanzim ediyorlar.

Lirefa ve DDS sisteminin özellikleri
• Uzun ömürlü
• Uygulaması pratik ve temiz
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kriterlerine uygun
• Kanserojen etkisi yok
• Üzerine boya yapılabiliyor
• Duvar kağıdı ile kaplanabiliyor
• Düzlemine dik yükler altında %30 dayanım artışı
• Duvarların bütünlüğünü kaybetmeden dört kat daha fazla yer değiştirme yapabilme yeteneği

Ürün nerelerde kullanılıyor?
• Evler
• İşyerleri, fabrikalar
• Oteller
• Hastaneler
• Okullar vb…

C30 beton, 13.5 cm kalınlığında tuğla ve nervürlü demir ile Türkiye’de 1999 öncesi yapılan inşaatların çok üstünde bir kalitedeki bölme duvarlı betonarme çerçeveler kriter alınarak üretilen iki numuneden, Lirefa ile kaplanmış olanın duvarları İTÜ’de yapılan testlerde dağılmadan deney sonuna kadar bütünlüğünü korurken, diğerinde ise duvarlar ciddi şekilde hasar görerek düzlem dışına döküldü.

Lirefa hakkında
Lirefa, Alman-Japon teknik işbirliği ve Kanada Finansmanı ile faaliyet gösteren uluslararası bir kuruluş. Lirefa’nın Türkiye distribütörü Global MT firması.