Depreme dayanıklı beton geliştiriliyor…
Bir grup bilim insanı, “depreme eğilimli yapıların sismik dayanıklılığını önemli ölçüde arttıran yeni bir fiber takviyeli beton formasyonu geliştirdi.
Kanada’nın en iyi 3 üniversitesinden biri olan British Columbia Üniversitesi’nde görev yapmakta olan bir grup araştırmacı; Depreme dayanıklı beton EDCC (Çevre Dostu Eğilebilir Çimentolu Kompozit) olarak tanımlanan yüksek mukavemet yeteneğine sahip, eğilebilir ve işlenebilirlik ile çelik gibi davranacak şekilde moleküler düzeyde tasarlanmış bir beton türevi geliştirmeyi başardı.
Geleneksel metodlarla dökülen iç beton duvarların yüzeyine püskürtüldüğünde, 2011 yılında Japonya’nın Tohoku kentinde meydana gelen 9.0-9.1 büyüklüğündeki deprem kadar yüksek sismik şiddetlere karşı binaların güçlü kalmasına yardımcı olmaktadır.
British Columbia Üniversitesi’nde (UBC) İnşaat Mühendisliği Bölümü’nde Doktora Adayı olan Salman Soleimani Dashtaki yaptıkları deneyle alakalı olarak “Bazı duvarlara yaklaşık 10 milimetre kalınlığında bir EDCC tabakası püskürttük. Bu çoğu iç duvarı sismik şoklara karşı mukavetlendirmeye yeterliydi. Akabinde bu duvarları Tohoku düzeyindeki depremlere ve diğer deprem türlerine ve yoğunluklarına maruz bıraktık ve onları kıramadık.” diyerek EDCC’nin son derece başarılı bir uygulama olduğunu belirtti.
İçerisinde, çimento polimer bazlı lifler, uçucu kül ve diğer endüstriyel katkı maddelerini birleştiren EDCC, tüm bunlarla birlikte şaşırtıcı bir şekilde çevre açısından da sürdürülebilir formda. Geleneksel formülüzasyonla üretilen çimentonun aşağı yukarı yüzde 70’i, yaygın bir endüstriyel atık ürünü olan uçucu kül ile değiştirilir. Depreme dayanıklı bu beton bu özelliği sayesinde ayrıca sürdürülebilir bir form kazanmış oluyor.
UBC İnşaat Mühendisliği Profesörü ve Proje Sorumlusu olan Nemy Banthia konu hakkında yaptığı açıklamalarda “Bir ton çimento üretimi atmosfere takriben bir ton karbondioksit salınımı yaptığından ve dünya genelinde çimento endüstrisi küresel sera gazı emisyonlarının yüzde yedisine yakınını ürettiğinden bu oldukça acil bir gerekliliktir.” ifadelerini kullandı.
Depreme dayanıklı olarak geliştirilen bu yeni tip beton 2023 yılı sonbaharında Vancouver’daki Dr. Annie B. Jamieson İlköğretim Okulu’nun sismik güçlendirme çalışmasının önemli bir parçası olarak ilk kez fiili uygulamada kullanılacak. Geleceğe yönelik uygulamalar arasında, depremlerin sıkça görüldüğü Hindistan’ın Uttarakhand bölgesindeki Roorkee’deki bir okulun yenilenmesi ve İlk Milletler toplulukları için dayanıklı evler inşa edilmesi projeleri yer alıyor. Bilim insanları, bu yeni tip betonun çok çeşitli beton yapılara uygulanabileceğini ve ayrıca boru hatları, kaldırımlar, açık deniz platformları, patlamaya dayanıklı yapılar ve endüstriyel zeminlerin yapımında da verimli bir şekilde kullanılabileceğini düşünüyorlar.
Yürütülen bu bilimsel çalışma, Kanada ve Hindistan arasındaki iş birliğini destekleyen bir araştırma şirketi olan Canada-India Research Centre of Excellence IC-IMPACTS tarafından finanse edilmektedir.