Bu kitapçık statik proje hazırlayan ve bu projeyi kontrol eden kişiler için yol göstermesi ve kontrol hizmetinin daha sağlıklı yapılabilmesi için hazılanmıştır.

Kitapçık hazırlanırken proje denetim hizmetlerinin temelini oluşturan ilgili yönetmelikler, standartlar, mimari proje ve geoteknik rapora uyumluluk göz önünde bulundurulmuştur. İçeriğin büyük çoğunluğu denetimlerde karşılaşılan eksiklik ve hatalar düşünülerek listelenmiş ve açıklanmıştır.

Bu kitapçık T.M.M.O.B İnşaat Mühendisleri Odası İzmir ve Bursa Şubeleri tarafından hazılanmıştır. Başarılı bu kaynağı hazırlayıp biz mühendislerin hizmetine sunan meslek odalarına insaatim.com olarak teşekkürü bir borç biliriz.

Yazı İçeriğinde Kullanılan Bazı Kısaltmalar
DBYBHY : Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik
TS500 : Türk Standardı, Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları
TS498 : Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri

GENEL BİLGİLER

SUNUM BİLGİLERİ

• Proje kontrolü için gerekli tüm evraklar uygun bir klasör içinde getirilmelidir.
• Mimari projeye göre parsel içinde yeni yapılacak tüm yapıların statik projeleri getirilmelidir.
• Statik projenin çizim ve hesapları için uygun bir kapak hazırlanmalı, gerekli tüm bilgiler doldurulmalıdır.
• Hesap çıktılarının başında “içindekiler listesi” verilmelidir.
• Hesap çıktılarında, projeyi özetleyen bir rapor yazılmalıdır.
• Gerekli tüm parametreler belirtilmeli, hesap ve kontroller eksiksiz olarak yapılmalıdır.
• Denetim hizmet bedeli hesabının doğru yapılabilmesi için gerekli bilgiler verilmelidir.
• Çözümde kullanılan statik analiz programının lisansı imzalayan müellife veya müellifin bağlı olduğu işyerine ait olmalıdır.
• Hesap çıktıları, kullanılan analiz programına ait orijinal çıktılar olmalıdır.
• Statik analizin yapıldığı programa ait elektronik data verilmelidir.

MİMARİ İLE UYUM

• Mimari ile statik projede aks isimleri, aks aralıkları ve kitle ölçüleri uyumlu olmalıdır.
• Mimari ile statik projede kolonların yerleşim ve yönleri, ebatları uyumlu olmalıdır.
• Mimari ile statik projede yapı kotları uyumlu olmalıdır.
• Mimari ile statik projede kat yükseklikleri uyumlu olmalıdır.
• Mimari ile statik projede tüm kat planları uyumlu olmalıdır.
• Temel üst kotu, mimari projede belirtilen doğal zemin kotu ile uyumlu olmalıdır.
• Döşeme tipi (plak, düşük, dişli, kirişsiz vb.) Ve kalınlığı, mimari proje ile uyumlu olmalıdır.

GEOTEKNİK RAPOR İLE UYUM

• Geoteknik rapor ile statik projede kullanılan parametreler ve üst yapı bilgileri uyumlu olmalıdır.
• Zeminde sıvılaşma riskinin olduğu durumlarda gerekli önlemler alınmalıdır. (DBYBHY madde 6.2.2)
• Geoteknik raporda gerekli görüldüğü durumlarda zemin iyileştirme ve/veya derin temel projeleri hazırlanmalıdır.
• Geoteknik raporda gerekli görüldüğü durumlarda iksa projesi hazırlanmalıdır.
• Temel gerilmeleri geoteknik raporda belirtilen zemin emniyetli taşıma gücünü aşmamalıdır.

GENEL KURALLAR

• Yapıya etkiyen zati ve sabit düşey yükler doğru seçilmelidir.
• Kirişlere etkiyen duvar yükleri doğru seçilmelidir.
• Merdivenden gelen yükler taşıyıcı sisteme doğru aktarılmalıdır.
• Farklı her bir merdiven için hesap yapılmalıdır.
• Büyük boşlukları olan döşemeler için detaylı hesap yapılmalıdır.
• Taşıyıcı sistemde her iki yönde yatay yükleri aktarabilmek için çerçeve sistem oluşturulmalıdır.
• Betonarme yapılarda subasman perdesinden sonra sarılma boyu kadar yapılan etriye sıklaştırma bölgesi perde ve temel içinde de devam etmelidir.
• Yapıya ait her imalat parsel sınırları içinde kalmalıdır.
• Betonarme yapılarda, üstyapıda farklı beton sınıfı kullanılamaz.

YÖNETMELİK VE STANDART UYUMLULUĞU

• Yapıya ilişkin “planda düzensizlik durumları” (a1,a2,a3) irdelenmeli ve hesaplarda göz önüne alınmalıdır. (DBYBHY madde 2.3 – tablo 2.1)
• Yapıya ilişkin “düşey doğrultuda düzensizlik durumları” (b1,b2,b3) irdelenmeli ve hesaplarda göz önüne alınmalıdır. (DBYBHY madde 2.3 – tablo 2.1)
• Etkin yer ivmesi kaTSayısı (ao), yapının bulunduğu deprem bölgesine uygun seçilmelidir. (DBYBHY madde 2.4.1 – tablo 2.2)
• Bina önem kaTSayısı (ı), binanın kullanım amacı veya türüne uygun seçilmelidir. (DBYBHY madde 2.4.2 – tablo 2.3)
• Spektrum karakteristik periyotları (ta ve tb), yerel zemin sınıfları’na uygun seçilmelidir. (DBYBHY madde 2.4.3.1 – tablo 2.4)
• Taşıyıcı sistem davranış kaTSayısı (r) seçimi uygun olmalıdır. (DBYBHY tablo 2.5)
• Deprem hesabında kullanılacak yöntem doğru belirlenmelidir. (DBYBHY madde 2.6.1)
• Hareketli yük katılım kaTSayısı (n) binanın kullanım amacına uygun olmalıdır. (DBYBHY tablo 2.7)
• Bodrum katlar için yapılan rijit kat varsayımı uygun olmalıdır. (DBYBHY madde 2.7.2.4)
• Etkin göreli kat ötelemeleri yönetmeliğin izin verdiği sınırlar dahilinde kalmalıdır. (DBYBHY madde 2.10.1.3)
• İkinci mertebe etkileri yönetmeliğin izin verdiği sınırlar dahilinde kalmalıdır. (DBYBHY madde 2.10.2.1)
• Bitişik yapılar arasındaki derz mesafeleri yeterli olmalıdır. (DBYBHY madde 2.10.3)
• D grubuna giren zeminlerde, deprem durumunda zemin emniyet gerilmesi ve kazıkların emniyetli taşıma gücü arttırılamaz. (DBYBHY madde 6.3.2.2)
• Betonarme ve çelik binalarda tekil temel veya kazık başlıkları her iki yönde, sürekli temeller ise kolon/perde hizalarında birbirine bağ kirişleri ile bağlanmalıdır. (DBYBHY madde 6.3.4.1)
• Temel bağ kirişlerine ilişkin minimum koşullar sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 6.3.4.3 tablo 6.3)
• Temel bağ kirişi yerine betonarme döşeme kullanılması durumunda gerekli enkesit ve donatı koşulları sağlanmalıdır. . (DBYBHY madde 6.3.4.5)
• Kar yükü doğru seçilmelidir (TS498 madde 8)
• Rüzgar yükü doğru seçilmelidir (TS498 madde11)
• Yapıya etkiyen düzgün yayılı düşey hareketli yükler doğru seçilmelidir. (TS498 madde 12.1 çizelge 7)

BETONARME YAPILAR İÇİN YÖNETMELİK VE STANDART UYUMLULUĞU

• Beton ve donatı sınıflarının seçiminde alt ve üst sınırlara uyulmalıdır. (DBYBHY madde 3.2.5)
• Kolonlarda enkesit koşulları sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.3.1)
• Kirişlerde enkesit koşulları sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.4.1)
• Perdelerde enkesit koşulları sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.6.1)
• Kolonlarda boyuna ve enine donatı koşulları sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.3.2 ve 3.3.4)
• Kirişlerde boyuna ve enine donatı koşulları sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.4.2 ve 3.4.4) perdelerde donatı koşulları sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.6)
• Kolonların kesme güvenliği sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.3.7)
• Kirişlerin kesme güvenliği sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.4.5)
• Perdelerin kesme güvenliği sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.6.7)
• Kolonların kirişlerden daha güçlü olma koşulu sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.3.5 ve 3.3.6)
• Süneklik düzeyi yüksek çerçeve sistemlerinde kolon – kiriş birleşim bölgelerinin kesme güvenliği sağlanmalıdır. (DBYBHY madde 3.5.2)
• Kısa kolonlara ilişkin koşullar sağlanmalı, gerekli önlemler alınmalıdır. (DBYBHY Madde 3.3.8)
• Betonarme yapılar için sıcaklık değişimleri ile ilgili gerekli derz mesafelerine uyulmalıdır. (DBYBHY madde 2.10.3 ve TS500 madde 6.3.4)
• Radye temellerde ve mantar döşemelerde zımbalama kontrolleri yapılmalı, yetersiz noktalarda gerekli önlemler alınmalıdır. (TS500 madde 8.3)
• Kısa konsollara ilişkin koşullar yerine getirilmelidir. (TS500 madde 8.4)
• Yüksekliği fazla olan kirişlere ilişkin koşullar yerine getirilmelidir. (TS500 madde 8.5)
• Net beton örtüsü (pas payı) kalınlığı yeterli olmalıdır. (TS500 madde 9.5.1 çizelge 9.3 ve yangın yönetmeliği madde 23-5)
• Açıklığı 4m veya 7m’den büyük dişli döşemeler için gerekli enine diş düzenlemeleri yapılmalıdır. (TS500 madde 11.3.2)
• Döşeme ve kirişler için sehim kontrolleri ve gerektiğinde hesapları yapılmalıdır. (TS500 madde 13.2)
• İki doğrultuda çalışan döşeme ve radye temellerde minimum donatı koşulları sağlanmalıdır. (TS500 madde 11.4.5)
• Perde uç bölgeleri ve kritik perde yüksekliği ile ilgili şartlar yerine getirilmelidir. (DBYBHY madde 3.6.2)

ÇİZİM BİLGİLERİ

GENEL ÇİZİM BİLGİLERİ

• Çizimler uygun bir pafta düzeni ve sıralamasıyla verilmelidir.
• Tüm çizimlerde uygun çizgi kalınlıkları ve yazı yükseklikleri kullanılarak çizimin standartlara uygunluğu ve rahat okunabilirliği sağlanmalıdır.
• Sistemde kullanılan tüm elemanlar karışıklığa sebep olmayacak ve tekrar etmeyecek şekilde isimlendirilmelidir.
• Çizimlerin başında vaziyet planı ile şematik kesitler verilmelidir.
• Her çizim paftası için gerekli proje bilgilerinin olduğu bir antet düzenlenmelidir.
• Her çizim paftası için projenin hangi kısmına ait olduğunu belirtir şematik plan, kesit, bilgi ve detay bölümleri oluşturulmalıdır.
• Çizimlerin tümü ölçekli olmalı ve bu ölçek pafta başlığında belirtilmelidir.
• İmalatı kısmen veya tamamen tamamlanmış yapılar için, tadilat, ilave ve/veya güçlendirme projelerinde mevcut elemanlar açıkça belirtilmelidir.
• Çizimlerde üst üste binen çizgiler, şekiller ve yazılar olmamasına özen gösterilmelidir.

TEMELLER

• Temel kalıp ve donatı planları çizilmelidir.
• Temel kalıp planında iç ve dış ölçülendirme yapılmalıdır.
• Temel aplikasyon planında her iki doğrultuda en az birer kesit alınmalı, kesitlerde ölçüler, kotlar ve tabii zemin ilişkisi gösterilmelidir.
• Kolon ve temeller temel kirişine veya radye temele tam oturmalıdır.
• Yapıda asansör olması durumunda kuyu detayı çizilmelidir.
• Her farklı temel tipi için ayrı detay çizilmeli, kesit ve donatı açılımları verilmelidir.
• Radye temeller için ilave donatılar uygun şekilde düzenlenmelidir.
• Radye temellerde üst donatı için sehpa detayı verilmelidir.
• Bağ kirişi, subasman perdesi, duvar ve perde altı hatılların detayı verilmelidir.
• Düzenlenmiş zemin kotu altında kalan tüm kısımlar için betonarme subasman perdesi tanımlanmalıdır.
• Temeller sağlam zemine oturacak şekilde düzenlenmelidir.
• Derin temel veya zemin iyileştirmesi yapılması durumunda temel paftasında gerekli uyarı ve/veya çizimler yapılmalıdır.

KOLON VE PERDELER

• Her farklı kat için kolon aplikasyon planı çizilmelidir.
• Tüm kolon ve perdeler için x ve y doğrultusunda en az iki adet aks tanımlanmalıdır.
• Tüm kolon ve perdelerin yeri, boyutları, akslara olan kenar mesafeleri uygulamaya yönelik olacak şekilde belirtilmelidir.
• Tüm katlar için kolon düşey açılımları verilmelidir.
• Boyuna donatı açılımlarında donatı ek bölgeleri, bindirme boyları, kolon filiz boyları ve kolon-kiriş birleşim bölgesi belirtilmelidir.
• Boyuna ve enine donatıların çap, sayı ve aralıkları, kolon sarılma ve orta bölge uzunlukları belirtilmelidir.
• Özel deprem etriyelerine ve çirozlarına ait kanca kıvrım detayları verilmelidir.
• İki kat boyunca devam eden kolonlarda burkulma boyu ve etriye sıklaştırma bölgeleri doğru olmalıdır.
• Kolon donatıları, alt kattaki donatıdan daha fazla olmayacak şekilde düzenlenmeli.

KAT KALIP VE DONATI PLANLARI

• Her farklı kat için kalıp ve donatı planı çizilmelidir.
• Tüm donatıların yeri, çapı, aralığı ve boyu belirtilmelidir.
• Kat kalıp planında her iki doğrultuda en az birer kesit alınmalı, kesitlerde ölçüler ve kotlar gösterilmelidir.
• İç ve dış ölçülendirme yapılmalı, döşeme boşlukları, tali kirişler, merdiven sahanlıkları, konsol mesafeleri, konstrüktif parapet vb detaylar verilmelidir.
• Farklı kotlarda bulunan yapı elemanları açıkça belirtilmelidir.
• Havalandırma, tesisat bacası vb boşluklar işlenmeli, boşluk çevre donatıları uygun bir şekilde detaylandırılmalıdır.
• Kirişsiz döşeme donatıları hesaba uygun çizilmeli, üst donatı için sehpa detayı verilmelidir.
• Çatı arası yığma duvar planı, yatay ve düşey hatıl detayları verilmelidir.
• Dişli döşemelerde nervür kirişleri taşıyıcı kirişlere oturmalı.
• Dişli döşemelerde konsol uçlarında alın kirişi tanımlanmalıdır.
• Döşemelerde donatı süreksizlikleri doğru tanımlanmalıdır.

KİRİŞ AÇILIMLARI VE DETAYLARI

• Her farklı kat için tüm kiriş detayları çizilmelidir.
• Kiriş sarılma bölgelerinin uzunlukları, enine donatı çapı, sayısı ve aralıkları belirtilmelidir.
• Saplama kiriş yapılması durumunda taşıyan ve taşınan kirişlerde gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
• Sürekli olmayan ve/veya kesiti değişen kirişlerin donatı açılımları düzenlenmelidir.
• Kesite sığmayan donatılar için çift sıra donatı detayı verilmeli, gerekli hesaplar yapılmalıdır.
• Planda dairesel veya kırık kirişler için burulmayı önleyecek şekilde gövde donatısı konulmalıdır.
• Çift etriye kullanılan kirişlerde alt ve üstte en az 4 adet boyuna donatı kullanılmalıdır.
• Sürekli kirişlerde boyuna donatı sürekliliği sağlanmalıdır.

MERDİVEN KALIP VE DONATI PLANLARI

• Her farklı merdiven için kalıp detayı çizilmelidir.
• Merdiven kalıp planında her iki doğrultuda en az birer kesit alınmalı, kesitlerde ölçüler ve kotlar gösterilmelidir.
• Merdiven kulesi, kalıp ve donatı planları çizilmeli, kesit alınmalıdır.
• Asansör platformu detaylandırılmalıdır.

DİĞER YAPILAR

ÇELİK YAPILAR

• Tüm kolon-kiriş bağlantı detayları verilmelidir.
• Tüm makas-kolon bağlantı detayları verilmelidir.
• Tüm ankraj detayları verilmelidir.
• Tüm döşeme-kiriş bağlantı detayları verilmelidir.
• Mahya birleşim detayı verilmelidir.
• Aşık bağlantı detayı verilmelidir.
• Çapraz bağlantı detayı verilmelidir.
• Kompozit döşeme detayları verilmelidir.

PREFABRİK YAPILAR

• Her farklı tip için soket temel detayı verilmelidir.
• Prefabrik döşeme detayları verilmelidir.
• Farklı tipteki tüm kolon ve kirişler için açılımlar verilmelidir.
• Prefabrik döşeme ile yerinde dökme elemanların birleşim detayı verilmelidir.
• Döşemelerde açılan boşluklar için gerekli önlemler alınmalıdır.

DERİN TEMEL VE ZEMİN İYİLEŞTİRME PROJELERİ

• Zemin iyileştirmesi sonucu elde edilen değerlerin arazideki deneylerle ispatlanması gerekmektedir.
• Zemin iyileştirmesi / derin temel sonucu elde edilen parametreler hesaplarda belirtilmelidir.
• İyileştirme elemanlarının kotları ve aksları, temel kotları ve aksları ile uyumlu olmalıdır.
• İmalat parametreleri raporda ve çizim paftalarında belirtilmelidir.
• Kazık – radye temel birleşimi için zımbalama tahkiki yapılmalıdır.
• İksa projesinin geçici veya kalıcı olduğu hesaplarda belirtilmelidir.
• İksa yerleşimi ve boyutları verilmeli, çevre yapılaşma işlenmelidir.
• İstinat yapılarında gerekli analizler yapılarak sistemin güvenli olduğunun ispatlanması gerekmektedir.
• İstinat yapılarında yatay deplasmanların izin verilen sınırlar içinde kaldığı gösterilmelidir.

Yukarıda Maddeler Halinde Sıraladığımız Kitabı Pdf Olarak İndirmek İçin Aşağıdaki Linke Tıklayınız!

Kitabı İndir!