İnşaat sektörü erken yavaşlama sinyali veriyor

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından yayınlanan Ağustos 2022 Sektör Raporuna göre inşaat işleri erken yavaşlama sinyali verdi.

İnşaat sektöründe Haziran ve Temmuz ayları içerisinde sınırlı artışlar gösteren yeni iş siparişleri, Ağustos ayında bir önceki aya nazaran 0,1 puan azalış gösterdi. Alınan siparişler, 2022 yılının başlangıç seviyesinin oldukça üzerinde gözükmekle birlikte yüksek mevsimselliğe rağmen yeni alınan işlerde gerileme beklenenden erken başladı.

Söz konusu erken gerileme ivmesi, yeni inşaat başlangıçları için oldukça olumsuz bir işaret olarak değerlendirilirken, yılın geri kalanında alınması muhtemel yeni iş siparişlerine bağlı olarak, inşaat işlerinde sonbahardan itibaren erken bir yavaşlama olasılığını ciddi manada artırıyor.

Son 4 Çeyrekte Küçülme

İMSAD tarafından açıklanan rapora göre; inşaat sektörü yılın ikinci çeyreğinde yüzde 10,9 oranında daralma gösterdi ve inşaat sektörü ile ekonomik büyüme arasındaki ayrışma büyük oranda arttı. 

Diğer iktisadi faaliyetlerde yaşanan büyümeye karşın inşaat sektörü yılın ikinci çeyreğinde küçülerek geçen yılın aynı dönemine göre daralma eğilimi gösterdi. Yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,2 seviyesinde olan daralma, yüzde 7,7 olarak kendini güncelledi. Bu veriler ışığında inşaat sektöründe 2021 yılının üçüncü çeyreğinden başlayarak son dört çeyreğinde küçülme kaydedildiği anlaşıldı.

2020 yılından itibaren inşaat ve konut sektörüne verilen tüm ciddi desteklere rağmen maalesef sektörde kalıcı bir büyüme süreci oluşmadı.

İnşaat Sektörü Güven Endeksi’nde ise son bir kaç ay içerisinde yaşanan sınırlı ve kademeli yükseliş, Ağustos ayında yerini düşüşe bırakarak 0,5 puan oranında geriledi.

Mevsimsellik, mevcut işlerin seyri ve alınan yeni siparişlerin adeti gibi sektörün iç dinamiklerini etkileyen unsurların yanı sıra farklı birçok husustan etkilenen endeksi, bu dönemde finansmana erişimede yaşanan zorluklar da sınırlamaya başladı.

Mevcut İnşaat İşleri Azalış Eğiliminde

İnşaat sektöründe mevsimsellikle birlikte artış trendine giren mevcut işler seviyesinde beş ay aralıksız süren büyüme eğilimi, Ağustos ayında Temmuz ayına göre 1,7 puanlık kayıp yaşadı.

Bu dönemde mevsimsellik aşağı yukarı tüm bölgelerde olumlu etkisini göstermekle beraber tamamlanan işler yerine başlayan yeni inşaatlar, ağustos ayında yaşanan düşüşü engellemek için ne yazık ki yeterli olmadı.

Haziran ve temmuz ayları içerisinde nispeten sınırlı artışlar gösteren yeni iş siparişleri, ağustos ayı itibariyle bir önceki aya göre 0,1 puan azaldı. Alınan siparişler, yılın başlangıç seviyesinin oldukça üzerinde bulunmakla birlikte yüksek mevsimselliğe rağmen yeni alınan işlerde gerileme beklenenden çok erken başladı.

Yaşanan bu erken gerileme, yeni inşaat başlangıçları için olumsuz bir sinyal olarak nitelendirilirken, yılın geri kalanında alınması muhtemel yeni iş siparişlerine bağlı olarak, inşaat sektöründe sonbahardan itibaren erken bir yavaşlama olasılığını artırıyor.

Yılın ikinci çeyrek döneminde alınan yapı ruhsatlarında da gerileme devam etti. Mevcut ekonomik şartlar altında yeni inşaat işleri istenilen seviyede olmazken, alınan yapı ruhsatları alan cinsinden geçen yılın aynı dönemlerine göre yüzde 7,8’lik kayıpla 29,33 milyon metrekareye düştü.

Bu dönemde alınan yapı ruhsatlarında daire sayısı takriben yüzde 15,3 azalarak 133 bin 424 adet olarak gerçekleşti. Konut ruhsatlarında ise çok yüksek oranda gerileme tespit edildi.

Alınan yapı izinleri yılın ikinci çeyreğinde yüzde 20,1 oranında artış gösterdi. Böylece iki çeyrek üst üste daralma gösteren yapı izinleri yeniden yükseliş trendine geçerek ikinci çeyrekte 29,19 milyon metrekareye ulaştı.

Alınan yapı izinleri daire sayısı geçen yılın aynı dönemine nazaran yüzde 22,5 artışla 148 bin 207 olarak gerçekleşti. Biten işlere bağlı olarak arzlar yükselirken yeni konut arzında ikinci çeyrekte bir miktar hareketlenme yaşandı.

Üretim Değişim Göstermedi

İnşaat malzemeleri sanayi üretimi 2022 yılının ilk çeyreğinde yüzde 4,4 oranında artış gösterdi. Yılın ikinci çeyreğin ilk ayı olan nisan ayında yüzde 2,8, mayıs ayı içerisinde ise yüzde 3,5 büyüme gösteren inşaat malzemeleri sanayi üretimi, haziran ayında herhangi bir değişim göstermeyerek yakaladığı ivmeyi kaybetti.

Böylece yılın ilk altı aylık döneminde yaşanan üretim artışı 2021 yılının ilk altı ayına göre yüzde 2,9 oranında büyüdü. İnşaat malzemelerine yönelik iç talep haziran ayında düşüş gösterirken dış talepte de yavaşlama eğilimi başladı.

2020 yılının ilk altı ayında 12 alt sektörde üretim geçen yıla nazaran artarken, 10 alt sektörde üretim de gerileme gözlendi.

2022 yılının ilk altı aylık döneminde en yüksek üretim artışı yüzde 32,6 ile seramik kaplama malzemeleri, yüzde 23,1 ile birleştirilmiş parke ve yer döşemeleri, yüzde 21,4 ile plastik inşaat malzemeleri ve yüzde 20,9 ile seramik sağlık gereçlerinde gerçekleşti.

Düz cam ve yalıtım camı üretimi ülke genelinde yüzde 16,6, demir çelikten çubuk ve profiller üretimi ise yüzde 14,2 arttı.

Buna karşın yılın ilk altı aylık döneminde tuğla ve kiremit üretiminde yaklaşık yüzde 17,5, demir çelik radyatörler üretiminde yüzde 13,6, çimento ve betondan eşyalar üretiminde ise yüzde 5,9 oranında gerileme yaşandı.

Benzer İçerik: https://www.insaatim.com/2023-yili-insaat-maliyet-bedelleri-belirlendi-106714/