Karot almak binaya zarar verir mi? İTÜ açıkladı

Ülkemizde meydana gelen ve tüm dünya tarafından asrın felaketi olarak adlandırılan iki büyük depremin ardından, vatandaşlarımız tarafından özellikle ikame amaçlı kullandıkları binalarının depreme dayanıklı olup olmadığını öğrenmek için İBB ve özel şirketlere yapılan başvurularda ciddi bir artış yaşanmakta. Hasar tespit raporu çıkarmak için binalardan alınan karot numunelerinin, evlere zarar verip vermediği ise tüm vatandaşlarımızın zihninde büyük bir soru işareti teşkil etmekte. Sosyal medyada dahi oldukça fazla konuşulan ve gündem olan karot testine dair İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Afet Yönetimi Enstitüsü çok önemli açıklamalarda bulundu.

Binaların depreme karşı ne oranda dayanıklı olup olmadığını test eden karot testinin güvenirliği son dönemde en fazla merak edilen konuların başında yer alıyor.

Karot Testi Nedir?

Bina duvarlarından silindirik bir şekilde binaya zarar vermeden delinerek alınan beton numunesi, karot makineleri ile alınmaktadır. Binalarının depreme karşı dayanıklılığını ölçmek için kullanılan en etkili metodlardan birisidir. Karot testi neticesinde analiz edilen beton, basınç testlerine direnç ve kalite konusunda bizlere çok önemli bilgiler verir.

Halihazırda yürürlükteki güncel deprem yönetmeliği olan TBDY-2018 kapsamında C20’nin altında kalan betonlar riskli grup olarak tanımlanıyor. Bu durum neticesinde ihbar olarak kabul edilen bina için yıkım işlemi süratle başlatılabiliyor. Bahse konu rapor hak sahiplerine tebliğ ediliyor.

Belediyede görevli yapı uzmanları bina dayanıklılık testi uygulaması için karot alma metodunu uyguluyor.

Karot Testi İçin Nereye Başvurulmalıdır?

Karot testi için yapının bulunduğu yerin Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’ne resmi başvuru yapılmalıdır. Diğer bir rapor alınacak icracı birim ise Kaymakamlık Kurumu’dur. Ayrıca bazı kurumlar bina dayanım testini özel şirketler aracılığı ile de gerçekleştirmektedirler.

Ancak kamu kurumlarına resmi başvuru yapıldıktan sonrasonra binaya karot testi yapılırsa tahliye işleminin gerçekleşmesi de mümkündür.

Karot Testinin Yararları Nelerdir?

Karot raporu, almanın en büyük yararı deprem riski olduğu düşünülen binalarda risk olup olmadığının doğruya en yakın şekilde öğrenilmesidir. Tüm yaşam alanlarının ve üst yapıların depreme ne oranda dayanıklı olduğunu anlamak için alınması gereken raporlardan birisi de karot test raporudur.

Karot Testi Yaptırmak Binaya Zarar Verir mi?

Karot testinin binaya ciddi zarar vereceği fikri son zamanlarda bilhassa sosyal medyada çok sık tartışılmaya başlandı. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Afet Yönetimi Enstitüsü son dönem de gündemi oldukça meşgul eden karot testinin binaya zarar verip vermeyeceğine dair çok önemli bir açıklama yaptı.

“Son günlerde sosyal medya ve internet üzerinden Jeoloji ve Jeofizik alanlarına atfen paylaşılan ve binalardan alınan beton karot örneklerinin binayı “yaralayacak şekilde” dayanıma zarar verdiğini, bunun yerine “mikrotremor titreşim yöntemleriyle” binaların depreme dayanımının belirlenebileceğini iddia ederek acılı ve endişeli halkımızı yanıltan, bununla da kalmayıp inşaat mühendisliği bilim dalına ve bunu icra eden kurum ve kuruluşların itibar ve yetkinliğine zarar veren paylaşımları görüyoruz. Söz konusu iddia gerçeklikten uzaktır.

Zira özellikle betonarme binaların deprem performansı ve depreme dayanıklılığının belirlenmesinde yürürlükteki güncel deprem yönetmeliği olan TBDY-2018 kapsamında yapılan çalışmalar, kesinlikle binaların mevcut durumunu zayıflatacak adımlar sunmaz. Bahsi geçen kolon ve perde gibi düşey taşıyıcı elemanlardan alınan beton karot numuneleri, numunenin alındığı taşıyıcı elemana dayanım bakımından zarar vermezler. 

Kaldı ki karotlar için açılan boşluklar yüksek mukavemetli özel harç malzemesiyle derhal doldurulurlar. Yönetmeliğe göre, bu tespitler tüm taşıyıcı elemanlarda değil, yeterli en az sayıda kolon ve perde elemanlardan alınarak yapılabilmektedir. Bu durum tibbi teşhis için alınan kan örneğine benzetilebilir. Alınan kan miktarı ve alma şekli, hastanın sağlığını olumsuz etkilemez, ancak çok önemli bilgiler içerir.

Beton dayanımının tespiti sonrasında betonarmenin diğer bileşeni olan donatı çeliğinin miktarını ve korozyon durumunu belirlemek için çok sınırlı miktardaki bölgelerde beton kabuk sıyrılarak altındaki donatılar tespit edilir. Sıyırma yapılan bölgelerde de benzer şekilde bu bölgeler hızla kapatılarak donatıların zarar görmesi engellenir. Sıyırma işlemi betonarme kesitin taşıyıcı olmayan dış kabuğunda gerçekleştirilir ve taşıyıcı eleman dayanımına kesinlikle zarar vermez. Sıyırma tespitinden sonra tüm yapıdaki donatıların miktar ve aralıklarının tespiti röntgen yöntemi gibi tahribatsız bir yöntemle tamamlanır.

zetle, Deprem Mühendisliği bünyesinde zemin koşullarıyla üst yapı durumunu beraber değerlendirmek için yapılan çalışmalarda hem zeminden hem de yapıdan belirli miktarda numune almak gerekir. Mikrotremor yöntemi yer hareketi ve binanın hareket karakterinin çakışarak sarsıntının büyüme ihtimalini denetleyen bir testtir ve binanın deprem dayanımı hakkında bilgi vermez. Bu nedenle, yayılan bu talihsiz paylaşım gerçekleri yansıtmayıp, son dönemde sıkça yaygınlaşan bilgi kirliliğine çok ciddi oranda bir yenisini eklemektedir. Halkımızın buna itibar etmemesini diler, binalarının deprem dayanıklılığını, konusunda uzman İnşaat Mühendisi ekiplerinin yer aldığı kurum ve kuruluşlara başvurarak tespit ettirmelerini şiddetle tavsiye ederiz” açıklamasında bulundu.

Benzer İçerik

Alıntı: https://twitter.com/itu1773/status/1628707374847361026?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1628707374847361026%7Ctwgr%5E5597ef23981669fb92f697115ccc4228904db829%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.haberturk.com%2Fkarot-almak-binaya-zarar-verir-mi-ve-hangi-binalara-yapilir-itu-acikladi-3568392