Yapı Malzemesi Olarak “Beton”

“Beton”, agrega, çimento, su ve gerektiğinde bazı katkı maddelerinin birlikte karılmasıyla elde edilen bir yapı malzemesidir.

Beton agregaları, minarellerden oluşmuş taneli malzemelerdir. Kum, çakıl ve kırmataş normal ağırlıklı beton yapımında en çok kullanılan agrega cinsleridir. Türk standartlarının tanımlanmasına göre, elendiğinde 4 mm göz açıklıklı kare delikli elekten geçebilen boyutlardaki agrega “ince agrega” ve bu elek üzerinde kalan agregaya, “iri agrega” denilmektedir.

Çimento, bağlayıcı özelliğe sahip bir malzemedir. Çimentonun sağlayabileceği bağlayıcılık özelliği bu malzemenin suyla birlikte karılması sonucu elde edilmektedir. Çimento ve suyun oluşturduğu malzeme, “çimento hamuru” olarak adlandırılmaktadır.

Betonun oluşturulmasında çimento hamurunun işlevi, agrega tanelerinin yüzeyleri kaplamak, agrega taneleri arasında boşlukları doldurmak ve agrega taneleri bir arada tutacak tarzda bağlayıcılık sağlamaktır. Bu bakımdan, beton, “çimento hamurundan ve agregalardan oluşan kompozit bir malzeme” olarakta tanımlanabilmektedir.

Çimento, su ve ince agreganın karışımından oluşan malzemeye “harç” denilmektedir. Harç, içerisinde iri agrega bulunmayan bir betondur.

Çimento ve suyun birleşmesiyle elde edilen çimento hamuru başlangıçta, plastik (yumuşak şekil verilebilir) bir malzeme durumundadır. Ancak, çimento ve su arasında hemen başlayan ve devam etmekte olan kimyasal reaksiyonların (hidratasyonun) etkisiyle, çimento hamurunun başlangıçtaki plastik özelliği zaman ilerledikçe azalmaktadır. Böylece, bir veya birkaç saat içerisinde, çimento hamuru karıştırılmakta ve daha sonraları da tamamen sertleşmiş bir duruma gelmektedir.

Çimento hamurunun ilk zamanlarda plastik özellik göstermesi nedeniyle, betonda, ilk kırıldığı anı takip eden bir veya birkaç saatlik süre içerisinde plastik yapısını korumaktadır. Bu nedenle, elde edilen plastik durumdaki taze betonun, istenilen şekildeki bir kalıba yerleştirilebilmesi, sıkıştırılabilmesi ve yüzeyinin düzeltilebililmesi mümkün olmaktadır. Çimento hamurunun zaman ilerledikçe daha katı ve sert bir özellik kazanması nedeniyle, betonda da sertleşme ve dayanım artışı meydana gelmekte, istenilen boyutlarda ve şekilde taş gibi sert bir malzeme elde edilmektedir.

Beton, çağımızda irili ufaklı bir çok yapıda kullanılmakta olan en önemli ve popüler yapı malzemesidir.

İnsanların yaşadıkları evlerin, çalıştıkları işyerlerinin, eğitim gördükleri okulların, spor yaptıkları tesislerin, arabalarını park ettikleri park yerlerinin ve garajların büyük bir bölümünün yapımında beton kullanmaktadır; üzerinde yürünülen kaldırımlar, seyahat edilen veya insanların ihtiyacı olan malların getirilip götürüldü kamyonlarının, demiryollarının, havayollarının ve limanların yapımında da beton kullanılmaktadır; içme suyunun veya atıksuların depolandığı tanklar ve bu suların taşındığı borular betondan yapılmaktadır; enerji üretimi için kurulan barajların ve atom reaktörlerinin bir bölümünde ve enerji nakli için kullanılan direklerin yapımında, yine beton kullanmaktadır. Bu örnekle daha da artırmak mümkündür.

Çağdaş günlük yaşamda, betonla karşılaşılmayan veya betondan yapılmış yapılardan yararlanılmaya tek bir gün dahi yoktur.

İnşaat mühendislerinin, bilim adamlarının, iş adamlarının ve betonla ilgili herkesin betonun özelliklerini yeterince tanımaları, karşılaşılan sorunların neler olduklarını ve nereden, nasıl kaynaklandığını çok iyi bilmeleri gerekmektedir.

Alıntı: BETON – Prof. Dr. Turhan Y. Erdoğan – Ortadoğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

757 sayfalık kitapta beton hakkında çok yararlı bilgiler içermektedir. Eğer bulabilirseniz almanızı tavsiye ederiz. Bu güzel kaynağı bizlere bırakan hocamıza Allah’tan rahmet diliyoruz, mekanı cennet olsun.

Benzer İçerik: https://www.insaatim.com/diger-yapi-malzemelerine-gore-betonun-avantajlari-ve-dezavantajlari/